Hoe organiseer je collectieve deelname aan een warmtenet?
Dat was het centrale thema van de FLINCK-themabijeenkomst op 4 maart in Wageningen. We waren te gast bij de coöperatie Warmtenet Oost-Wageningen, waar Theo de Bruijn en Wanka Lelieveld vertelden over de negenjarige historie van dit initiatief. De ambitie is om in 2026 te starten met de aanleg van het warmtenet in de wijk Benedenbuurt, waar 90% van de 410 huishoudens meedoet. Het doel: een toekomstbestendig, betrouwbaar en betaalbaar warmtenet met actieve betrokkenheid en zeggenschap van de buurt.
| “Coöperatieve deelname aan warmtenetten” presentatie over Warmtenet Oost-Wageningen. |
Een belangrijke les: naarmate de coöperatie groeit, wordt ze steeds minder afhankelijk van markt en overheid. Warmtenet Oost-Wageningen haalt bovendien veel inspiratie uit Denemarken, waar ruime ervaring is met lucht-lucht warmtepompen.
Themabijeenkomst 4 gemist?
De bijeenkomst is terug te kijken op YouTube: bekijk hier de opname. Via de inhoudsopgave kun je gemakkelijk navigeren tussen de onderdelen (youtube, 1.47u)
| Mis de volgende FLINCK-themabijeenkomst niet! Zet 16 april in je agenda. Wil je ontdekken hoe energieloketten een sleutelrol spelen in de energietransitie? Kom dan woensdagavond 16 april naar de FLINCK-themabijeenkomst bij S-Tec in Tiel. We gaan dieper in op de impact en mogelijkheden van energieloketten. Deelname aan de bijeenkomsten is kosteloos. Aanmelden via flinck@energiesamengelderland.nl |
Sprekers
Zeggenschap en eigendom: maatwerk is nodig
Ilonka Marsellis van Energie Samen volgt en adviseert collectieve warmtenetten door het hele land. Ze benadrukte dat een warmtenet een ingrijpende verandering betekent voor een wijk, niet alleen technisch, maar ook sociaal. Publieke belangen – zoals wet- en regelgeving – verschillen van de belangen van bewoners, die vooral comfortabel willen wonen binnen bepaalde randvoorwaarden. Het verenigen van deze belangen kost tijd.
Ook wees ze erop dat zeggenschap en eigendom niet hetzelfde zijn en niet automatisch aan elkaar gekoppeld worden. Haar advies: neem de tijd om hier heldere afspraken over te maken. Maatwerk is essentieel.
| “Samenspel voor een lokaal warmtesysteem“, presentatie Ilonka Marsellis (.pdf) |
De kracht van coöperaties volgens Alliander
Roelof Potters van Alliander ziet coöperatieve warmtenetten als een veelbelovende ontwikkeling. Hij is optimistisch over deze vorm van warmtevoorziening, vooral omdat coöperaties zorgen voor draagvlak en betrokkenheid, iets waar overheden en marktpartijen meer moeite mee hebben – zeker in bestaande wijken.
Alliander kijkt met een lange-termijnvisie naar de energietransitie. Van de huidige drie miljoen aansluitingen verwacht Alliander dat uiteindelijk 500.000 tot 1.000.000 huishoudens gebruik zullen maken van collectieve warmtevoorzieningen.
Afsluitend panelgesprek
In het panelgesprek met de sprekers en het publiek werd het belang benadrukt van een goed begin: start met een gesprek over waarden. Instanties werken vaak volgens vaste procedures, maar bij coöperatieve warmtenetten is flexibiliteit nodig.
Daarnaast is enige financiering in een vroege fase cruciaal, bijvoorbeeld via de gemeente. Dit wordt ook wel ‘opgroei ruimte’ genoemd: een buffer om het project in gang te zetten en goed te laten ontwikkelen.
| LIVE bijeenkomst gemist of informatie delen met anderen? Alle bijeenkomsten en presentaties van de verschillende sprekers, kun je hier terugvinden. Verslaglegging bijeenkomsten – Themabijeenkomst 1: De Gelderse wereld van B (26 september, 2024) – Themabijeenkomst 2: Kansen en uitdagingen van cablepooling (27 november, 2024) – Themabijeenkomst 3: Communicatie als groeistrategie (16 januari, 2025) – Themabijeenkomst 4: Coöperatieve deelname in warmtenetten (4 maart, 2025) |
